Co to jest trądzik odwrócony?
Trądzik odwrócony jest przewlekłą chorobą zapalną skóry oraz tkanki podskórnej, występującą zwykle w okolicach fałdów i objawiającą się wytwarzaniem bolesnych guzów skórno-podskórnych ze skłonnością do wytwarzania przetok i bliznowacenia.
Jakie są przyczyny choroby?
Przyczyną choroby jest zaczopowanie mieszka włosowego (okluzja) i gromadzenia się mas rogowych dochodzi do jego rozdęcia, a następnie pęknięcia. Z powodu przedostania się do otaczających tkanek zawartości mieszka, stanowiącej swoiste ciało obce, rozwijają się przewlekłe stany zapalne i ropnie. Organizm dąży do ograniczenia reakcji zapalnej poprzez ewakuację ciał obcych i wytwarzane są z pozostałości nabłonka mieszkowego przetoki komunikujące się z powierzchnią skóry. Otwarcie przetok ułatwia wnikanie drobnoustrojów i nasila proces zapalny, wytwarzając mechanizm błędnego koła. Stanom zapalnym i przetokom towarzyszy proces włóknienia, bliznowacenia tkanek. Częstość występowania schorzenia w populacji europejskiej wynosi ok 1:300 osób dorosłych. Stwierdzano wpływ predyspozycji genetycznych, opisywano liczne przypadki rodzinnego występowania schorzenia. Opisywano wpływ czynników hormonalnych, o czym świadczy pośrednio fakt, że schorzenie rozpoczyna się prawie zawsze po okresie pokwitania (bardzo rzadkie przypadki obserwowane przed osiągnięciem dojrzałości płciowej) oraz częściowo ustępuje po menopauzie. Częstsza zapadalność dotyczy długoletnich palaczy papierosów. Nadwaga oraz cukrzyca występują u znacznego odsetka pacjentów, choć według niektórych badaczy nie wykazano tu istotnego znaczenia przyczynowego, zaś według innych taka zależność istnieje.
Jakie są objawy trądzika odwróconego?
Trądzik odwrócony prezentuje różnorodne objawy kliniczne zależnie od stopnia zaawansowania. Rozpoczyna się najczęściej u młodych osób dorosłych. We wczesnych stadiach choroby stwierdza się powierzchowne zapalenie mieszków włosowych, zaskórniki, grudki i krosty, później rozwijają się zapalne guzki lub podskórne guzy/cysty często o pasmowatym układzie. W późniejszych etapach choroby występują zlewne ropnie i przetoki. W zmianach najbardziej zaawansowanych występują duże, zbliznowaciałe powierzchnie z licznymi przetokami, z których wydobywa się treść krwisto- ropna.
Na czym polega leczenie trądzika odwróconego?
W przypadku braku skuteczności metod zachowawczych należy rozważyć leczenie operacyjne. Zabiegi operacyjne polegają one na radykalnym wycięciu tkanek objętych procesem chorobowym z marginesem tkanek zdrowych i zastosowaniu różnych form zamknięcia powstałych ubytków; poprzez samo wygojenie, zeszycie pierwotne z ewentualną miejscową plastyką płatową, oraz plastykę przeszczepami. Wycięcie zmian chorobowych w wąskim zakresie umożliwia zastosowanie najmniej obciążających sposobów rekonstrukcji lub nawet ich zaniechania. Takie podejście umożliwia także na minimalną ingerencję w jakość życia pacjentów, pozwala na zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz na skrócenie czasu niezdolności do pracy. Z drugiej jednak strony, szerokie wycięcie zmian wraz z całym obszarem potencjalnego zagrożenia rozwojem choroby zapewnia najwyższą skuteczność leczenia i minimalizuje liczbę nawrotów choroby. Decyzja o rozległości resekcji powinna być pozostawiona rozeznaniu doświadczonego operatora. Rozległość zmian skórnych i podskórnych określa się oglądaniem oraz badaniem palpacyjnym, przy czym należy również wziąć pod uwagę objawy zgłaszane przez pacjenta, na przykład słabo wyczuwalne stwardnienia lub drobne przetoki.
Najczęściej zaleca się wycinanie zmian chorobowych z pełną grubością tkanki podskórnej i pewnym, często niesprecyzowanym marginesem zdrowych tkanek, np. 1 cm od granicy widocznych zmian. Najbardziej radykalni operatorzy polecają wycięcie całej skóry owłosionej wraz z przylegającą do niej tkanką podskórną (w obrębie dołów pachowych). Rzadziej zmiany chorobowe wycina się razem z położonymi głębiej powięziami mięśniowymi. Tkanki wycinane są najczęściej skalpelem, choć opisywano też zastosowanie noża elektrycznego (elektroresekcja), ultradźwiękowego i lasera chirurgicznego CO2. Krwawiące naczynia krwionośne podkłuwa się lub koaguluje.
Jak wygląda gojenie się ran po zabiegu operacyjnym?
Powstały ubytek pooperacyjny można wygoić przez ziarninowanie, zeszycie pierwotne, miejscową plastykę płatową lub przeszczepy skóry. Najprostszą opcją jest gojenie samoistne per secundam intentionem. Przy jej wyborze powierzchnię rany pokrywa się jałowymi opatrunkami, lub prostymi opatrunkami absorpcyjnymi i nieprzywierającymi, jak gaza natłuszczona wazeliną lub parafiną. Zależnie od rozległości ubytków czas ich całkowitego zamknięcia wynosi od 6. do 12. tygodni.
Plastyka przeszczepami skóry pośredniej grubości, przede wszystkim w postaci przeszczepów siatkowych umożliwia szybsze zagojenie . W jednym z badań wykazano jednak, że większość pacjentów preferowała gojenie per secundam intentionem, ponieważ nie wymagało ono unieruchomienia i nie powodowało dodatkowych dolegliwości w miejscu pobrania przeszczepu.
W przypadku mniejszych ubytków lub dużych nadmiarów okolicznej skóry można wykonać zeszycie rany po jej podpreparowaniu i naciągnięciu brzegów.
Ograniczone metody chirurgiczne, w postaci nacięcia ropni lub otwarcia przetok są jedynie tymczasowo skuteczne.
Współcześnie za bardzo korzystne uznaje się tzw. znieczulenie tumescencyjne. Polega ono na zastosowaniu dużych ilości zobojętnionych roztworów środków znieczulających w bardzo niskich stężeniach. Najczęściej stosowany jest roztwór znieczulający wg Kleina zawierający lidokainę o stężeniu 0,05-0,15%, dwuwęglan sodowy 8,4% 10-20ml na 1000 ml roztworu, adrenalinę w rozcieńczeniu 1:1000000 – 1:2000000 oraz sól fizjologiczną. Zaletami znieczulenia są: ograniczenie krwawienia, przedłużone działanie przeciwbólowe oraz większy poziom bezpieczeństwa w porównaniu z narkozą [52,53]. Ta forma znieczulenia jest możliwa do wykonania nawet przy dość dużych obszarach zmian, jednak zmiany skrajnie rozległe i głębokie mogą wymagać znieczulenia ogólnego, a w przypadku lokalizacji w dolnej połowie ciała – nadoponowego lub rdzeniowego.
Czy mogą wystąpić powikłania po zabiegu operacyjnym?
Leczenie operacyjne obarczone jest ryzykiem wystąpienia powikłań, które mogą pojawić się w różnym czasie od zabiegu. Do powikłań wczesnych należą infekcje, krwawienia, zaburzenia gojenia rany, martwica przeszczepu, martwica płata, uszkodzenia splotu ramiennego, uszkodzenia nerwów, powikłania zakrzepowe w żyle ramiennej. Do powikłań późnych zalicza się rozejście rany, nagromadzenie wydzieliny surowiczej (seroma), przykurcze bliznowate, blizny przerostowe i keloidy, oraz nawrót choroby. Mimo, że operacje wykonywane są w skażonym lub zakażonym środowisku, częstość zakażeń nie jest wysoka; w jednym z badań określono ją na 3,7%. Pooperacyjne przykurcze bliznowate występujące najczęściej w obrębie stawu barkowego mogą być skorygowane operacyjnie, np. z zastosowaniem plastyki „Z”. Opisywano też pojedyncze przypadki ściągających blizn okolicy okołoodbytniczej, prowadzących do nietrzymania stolca, wymagające późniejszych korekcji. Nawrót choroby w operowanej okolicy występuje rzadko i jest najczęściej następstwem niewystarczająco rozległej resekcji. Częściej jednak zmiany chorobowe pojawiają się w pewnej odległości od rany pooperacyjnej, co jest objawem progresji choroby, nie zaś powikłaniem leczenia. Częstość nawrotów zależy od stopnia nasilenia choroby, a także od zastosowanej metody operacyjnej
Jakie są zalecenia po zabiegu?
Po leczeniu operacyjnym zaleca się odstawienie tytoniu, zmniejszenie masy ciała u osób z nadwagą, a także codzienne kąpiele w środkach antyseptycznych. Celowe jest stosowanie terapii ruchowej, oraz zabiegów fizykoterapeutycznych mających zapobiegać przykurczom.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Zadzwoń! tel. (71) 333 000 3 lub napisz do nas: szpital@medfemina.pl
W szpitalu Medfemina we Wrocławiu zabiegi przeprowadza: Dr hab. n. med. Andrzej Bieniek
tagi: trądzik odwrócony wrocław, trądzik odwrócony leczenie, dr andrzej bieniek medfemina, dr andrzej bieniek, leczenie trądziku odwróconego wrocław, choroby skóry wrocław, chirurg wrocław chirurg plastyczny wrocław, mohs wrocław, chirurgia dermatologiczna wrocław, leczenie operacyjne nowotworów, chirurgia kosmetyczna wrocław, trądzik odwrócony